Jeden rok mija a inny nadchodzi. Zwykła kolej rzeczy. Jednak gdy popatrzymy na te minione lata bywa, że niczego nie zauważamy ale i zobaczyć możemy coś. Hmmm….

W 2015 roku minęło 150 lat od interesującej wymiany podarunków: car Rosji podarował księciu pszczyńskiemu Janowi Henrykowi XI Hochbergowi żubry- założycieli współczesnej populacji tych królewskich ssaków a ten drugi przekazał carowi  okazałe jelenie ze śląskich lasów.

 

Zdjęcie - zamek Hochbergów. Posąg lwa. Czy jest bardziej znany i podziwiany niż żubry pszczyńskie?

Te podarowane żubry dały początek czystej hodowli, która przetrwała do naszych dni – nigdy bowiem nie zostały skrzyżowane z bizonami, jak zdarzało się to w innych miejscach.  Z Pszczyny zaś zwierzęta wyjeżdżały do Japonii, Brazylii, Czech, Niemiec, Hiszpanii i innych krajów oraz do innych krajowych ośrodków hodowlanych. Ludzie – hodowcy oddani całym sercem swym zadaniom, ci którzy przez półtora wieku dbali o zachowanie i ochronę pszczyńskiej hodowli żubrów są godni wielkiego szacunku. Przysporzyli i nadal przydają ziemi pszczyńskiej i Śląskowi  splendoru. Hmmm…  Za dużo powiedziane? Przybywający tu goście z Europy i innych kontynentów chyba nie mieli wątpliwości podziwiając wyniki hodowli i pierwszej na świecie próby restytucji  gatunku. Zamiar Jana Hochberga został zrealizowany – gatunek największego polskiego ssaka  przetrwał do dzisiaj. To już 150 lat …

  

Zdjęcie - Czy zamkowy park w Pszczynie zostanie zniszczony przez krety, ssaki wiele razy mniejsze od żubrów? Przekonany się naocznie za miesiąc lub dwa. Moim zdaniem, trawnikom parkowym żubry nie zagrażają

Ulica Stroma prowadzi w dół. Ale i prowadzi w górę. Nic dziwnego. Jak to w Cieszynie ulice prowadzą w dół albo w górę mniej lub bardziej stromo.
To że po pracach przy kanalizacji pozbawiono ją twardej nawierzchni a stan tej pozostawionej mocno zachodzi „za skórę” przechodniom i mieszkańcom, też nie dziwi – mieliśmy to w TG: wyrwy, błoto, nierówności.
Ale… To, że w tę wąską, ciasną i zabłoconą okolicę warto zaglądnąć, to dość dziwna zachęta, prawda?

Ja to niniejszym czynię, bo pod numerem 10 znajduje się Wegachatka, bar wegetariański serwująca eksplodujące kolorem, smakiem, zapachem warzywa. A kotlety, parówki, kiełbaski, pasztety pasują do wegańskiego menu – są bezmięsne. Efekt eksplozji? SAMO ZDROWIE!
    

Zdjęcie  - danie z Wegachatki w Cieszynie

Zbliżają się święta wielkanocne, wiosenne, więc na czasie temat jaj. Dopasuję się, lecz nie o pisankach czy kruszonkach tu napiszę ale o wegetariańskiej potrawie jajecznej.

Krok 1: wydrążyć cztery duże pomidory, usunąć miąższ, sok, pestki
Krok 2: posypać wnętrza pomidorów solą, odwrócić otworem do spodu i pozostawić, aby puściły sok
Krok 3: Po 15 minutach wnętrze pomidorów oprószyć pieprzem, posiekaną drobno natką pietruszki i włożyć po pół łyżeczki masła
Krok 4: do tak przygotowanych wydrążonych pomidorów delikatnie wpić po jednym jajku, nie uszkadzając żółtka, posypać tartym parmezanem (lub innym żółtym serem) i zapiec w piekarniku przez 15-20 minut w temp. 180 st.C.
Cel osiągnięty: potrawa gotowa do spożycia. Smacznego! I na zdrowie!

Powroty w odwiedzane miejsca mogą niejednokrotnie zaskakiwać. Albo potwierdzać oczekiwania.

 I tak w pierwszym przypadku - nic się nie zmieniło.
Tego oczekiwałam po kolejnych odwiedzinach restauracji „Kogut i kurka” w Goczałkowicach Zdroju. Trafiono w dziesiątkę z miejscem, nie napuszony, przyjazny, ciepły, życzliwy gościom, który nie są tu intruzami i nie przeszkadzają w pracy personelowi. Paniom kelnerkom (zgrabne, zwinne i partnersko uprzejme) oraz szefowi kuchni  i wspierającym pracownikom pięć punktów na pięć możliwych przyznaję. Przesadziłam? Moim zdaniem nie. Niedowiarki niech przetestują osobiście. Nic się tam nie zmieniło już od ponad roku. Na szczęście!
 

Zdjęcie. Kogut, kurka, rybka - zwierzęta Goczałkowic. Nie wszystkie, bo nie opodal, w parku ...

Przypadek drugi: jak wiele się zmieniło!
Dworzec  przystanku kolejowego w Goczałkowicach, na trasie dawnej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, "nie miał lekko" w minionych latach. Zabytkowy budynek podupadał, niszczał, pyział (. Za operacje dokonane na jego „ciele” oraz za przemiany otoczenia (lunety do obserwacji stawów, ścieżki, mostki, altanki, siłownię na wolnym powietrzu, akwarystyczny lokal w pobliżu, nad stawem) władzom lokalnym i społeczności tego małego śląskiego uzdrowiska pięć punktów na pięć możliwych samowolnie i spontanicznie przyznaję. I plus za zaskoczenie: nie „zrewitalizowano inaczej” czyli nie przywrócono tego terenu do stanu sprzed wzniesienia dworca. Rozsądek czy serce dla małej ojczyzny? Jedno i drugie. Tak trzymać!
 

Podróżami kulinarnymi nie mogę nazwać moich wyjazdów do miejscowości południa Polski ale … może to „przystanki  przy stolikach”?  
I oto kanapkarnia „Oliwka” w Rybniku przy Placu Kościelnym pod numerem 1.  Mikromaleństwo to to ale urocze, bo nie przeładowane meblami i detalami. Ogromna czarna tablica, na której wypisano białą kredą menu, za ladą pojemniki wypełnione kolorami warzyw i wędlin. A to oliwki, pomidory, ogórki, listki szpinaku, sałaty i inne jarzyny promiennie uśmiechają się wręcz przez szybkę do gości. 
  

zdjęcie
 Bułka mała czy duża? Ciemna czy jasna? Jakie wypełnienie? Proszę o kompozycję dowolną a w oczekiwaniu na kanapkę na wynos zasiadam nad talerzem z krupnikiem z kaszą jaglaną. Bez wkładki mięsnej i to jest to! Rewelacja! Oooo! !!ŁooooŁ!!!
Później gotowa kanapka w dłoń i można iść z takim drugim daniem  między kamieniczki starego miasta. Z Kanapkarni mamy zapewniony widok na Plac Kościelny z barokową rzeźbą Jana Nepomucena (bez jednej dłoni) w grupie z aniołkami, wymagającą już zabiegów konserwacyjnych i w jej tle kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej. Miejsce dobre dla każdego. Europejskie współczesne smaki w scenografii starego śląskiego miasta.

  

Zdjęcie  

 Temat spotkania otwartego dla mieszkańców w ratuszu dotyczył Gminnego Programu Rewitalizacji. Ustawa na ten temat weszła w życie w listopadzie 2015 roku i miasta (do nie dotyczy obszarów i gmin wiejskich) zaczęły ja realizować. Każda gmina plan przygotuje na własny sposób ale ... czy go zrealizuje? Czy zrealizują go Tarnowskie Góry...?

Zamiast snuć domysły, napiszę teraz o pewnym miasteczku śląskim - Grodkowie. Stareńkim i maleńkim ale moim zdaniem ho, ho! Godnym odwiedzenia. Odwiedzonym przeze mnie nie teraz - w lutym ale przed kilku miesiącami, w ciepłej porze roku.

Przy wjeździe do Grodkowa, pod wieżą wodociągową, zapytałam dwóch młodych mężczyzn, czy wieżę można zwiedzać i co jest w Grodkowie ciekawego do zobaczenia. Odpowiedź na pytanie pierwsze – NIE, wieża ciśnień pełni rolę magazynu sprzętu sportowego, gdyż w jej bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się boisko do piłki nożnej. Odpowiedź na pytanie drugie: NIE, niczego ciekawego tu nie ma. Co do pierwszego tematu, zrozumiałam ale drugiej odpowiedzi nie, ponieważ godzinę wcześniej zajrzałam w komóreczkę i przemknęła mi informacja o średniowiecznym rodowodzie tego niewielkiego dzisiaj miasteczka.

Pojechałam więc do centrum a tam… cuda, panie, cuda! Mury obronne z XIV wiek )fragmenty) w odległości kilkunastu metrów od bloków epoki socjalizmu. Kościół farny z XIII wieku (z późniejszymi zmianami). Kościłó ewangelicki z XIX wieku – rujnowany na potęgę od czasów powojennych. Bramy miejskie – Więzienna, Ziębicka, Lewicka też od średniowiecza trwają. Ratusz z XIX wieku z zachowaną renesansową wieżą i jeszcze domy, domy, domy (w jednym urodził się Józef Elsner), kamienice, synagoga (na pierwszym piętrze), parki zabytkowe itd. No, ja Wam powiem! To się nazywa Śląsk!

PS. Nocleg spędziłam w urokliwym pensjonacie na starym mieście, przypominał mi mikro pałacyk pławniowicki. No, może przesadziłam ale to dopiero było coś! Klimatyczne, niepospolite, zachowane dzięki inwencji i dobrej woli właścicieli.

PS. 2 Ech, ten ryneczek! Z ratuszem na środku, z iluminowaną fontanną, pomnikami, ławkami i innymi elementami małej architektury. Uszyty na miarę,

Szanowni Grodkowianie! Bądźcie dumni ze swego miasteczka! Ale poznajcie je lepiej. Przy tej okazji życzę również tarnogórzanom, aby poznawali swoje miasto - docenią je wówczas i będą szanować.

A skoro o dziedzictwie zaczęłam, to i kontynuuję ale z nieco innej perspektywy - sąsiada. I tak, moje krótkie wypady  do mniejszych i większych miejscowości powiatu, województwa śląskiego i nieco dalej – na Dolny Śląsk,  wchodzą mi w nawyk – praktykuję je od dwóch lat częściej niż kiedykolwiek przedtem i póki co nie zaprzestanę. I zachęcam innych do poznawania okolic wokół Tarnowskich Gór.

Kopice… Pałac Kopice… Majątek Kopice…
Ani to gmina gmina, ani pałac to teraz tylko tragiczne ruiny, ani majątek nie jest, bo z budynków mieszkalnych, produkcyjnych, folwarcznych i innych wzniesionych tu przez  Borshnitzów i Schaffgotchów została … marna perzyna.
Zdjęć samego pałacu nie będę umieszczać w tym miejscu, bo znaleźć je można w necie a każde przedstawiające współczesny jego stan rani wrażliwe serca i sumienia tych, na których to ziemi powstały i się jeszcze ostały.

  

Hmmm… Było, minęło, odarte z szacunku dla pracy ludzi wznoszących mury i parki…

 A nieco dalej? Toż to istny Feniks popiół rozrzucił i rozpostarł skrzydła – pałac Sulisław! Patrzeć, podziwić i chwalić właściciela w XXI wieku. A jak! To miejsce szczęśliwym trafem ocalało przed całkowitym unicestwieniem a bramy jego otwarte są dla gości, przechodniów, turystów. Ku chwale tego skrawka naszej ziemi śląskiej.